Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 31 marca 2023
w Esensji w Esensjopedii

Komiksy

Magazyn CCXXIV

Podręcznik

Kulturowskaz MadBooks Skapiec.pl

Nowości

komiksowe

więcej »

Zapowiedzi

komiksowe

więcej »

Tomasz Kleszcz, Bartłomiej Kluska
‹Major Hubal›

EKSTRAKT:60%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułMajor Hubal
Scenariusz
Data wydania30 kwietnia 2021
RysunkiTomasz Kleszcz
Wydawca Instytut Pamięci Narodowej
Gatunekhistoryczny
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj wAmazon.co.uk

Historia w obrazkach: Ułańska fantazja, krnąbrny charakter
[Tomasz Kleszcz, Bartłomiej Kluska „Major Hubal” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
Często określano go mianem ostatniego żołnierza wojny obronnej z Niemcami (i Sowietami) oraz jednocześnie pierwszym partyzantem drugiej wojny światowej. Od października 1939 do końca kwietnia 1940 roku walczył zaciekle z nazistami, wymykając się zastawianym na niego pułapkom. Przylgnął do niego przydomek „der tolle Major”. Teraz Henryk Dobrzański – pseudonim Hubal – stał się bohaterem komiksu wydanego przez łódzki IPN.

Sebastian Chosiński

Historia w obrazkach: Ułańska fantazja, krnąbrny charakter
[Tomasz Kleszcz, Bartłomiej Kluska „Major Hubal” - recenzja]

Często określano go mianem ostatniego żołnierza wojny obronnej z Niemcami (i Sowietami) oraz jednocześnie pierwszym partyzantem drugiej wojny światowej. Od października 1939 do końca kwietnia 1940 roku walczył zaciekle z nazistami, wymykając się zastawianym na niego pułapkom. Przylgnął do niego przydomek „der tolle Major”. Teraz Henryk Dobrzański – pseudonim Hubal – stał się bohaterem komiksu wydanego przez łódzki IPN.

Tomasz Kleszcz, Bartłomiej Kluska
‹Major Hubal›

EKSTRAKT:60%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułMajor Hubal
Scenariusz
Data wydania30 kwietnia 2021
RysunkiTomasz Kleszcz
Wydawca Instytut Pamięci Narodowej
Gatunekhistoryczny
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj wAmazon.co.uk
W świadomości starszego pokolenia Polaków, pamiętających jeszcze czasy Polski Ludowej, postać majora Henryka Dobrzańskiego po wsze czasy związana będzie z dwoma dziełami artystycznymi: reportażem Melchiora Wańkowicza „Hubalczycy” (po raz pierwszy wydanym w kraju w wersji rozszerzonej pod koniec lat 50. ubiegłego wieku) oraz późniejszym o czternaście lat kinowym dramatem Bohdana Poręby (1973), w którym tytułową rolę brawurowo zagrał Ryszard Filipski. Oczywiście o „Hubalu” napisano znacznie więcej (ukazywały się opracowania stricte historyczne, jak i wspomnienia jego byłych żołnierzy), nakręcono także niejeden film dokumentalny, a jednak to właśnie Wańkowicz oraz – w jeszcze większym stopniu – duet Poręba / Filipski ukształtowali sposób, w jaki wyobrażamy sobie tę postać. Wydany w tym roku przez łódzki oddział Instytutu Pamięci Narodowej komiks Bartłomieja Kluski (scenariusz) i Tomasza Kleszcza (rysunki) nic tu nie zmienia, ponieważ fabularnie można go w zasadzie uznać za… streszczenie filmu.
Doktor Kluska to zawodowy historyk, pracownik Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Łodzi, mający na koncie między innymi publikacje na temat początków informatyki w PRL-u oraz wydaną w serii „Bohaterowie Niepodległej” broszurę „Ksiądz Ignacy Jan Skorupka” (1920). Tomasz Kleszcz, któremu z kolei powierzono graficzne zilustrowanie opowieści o „Hubalu”, to doświadczony rysownik, wcześniej nie stroniący od komiksów z pogranicza historii i fantasy („Rycerz Ciernistego Krzewu”, „Żelazo i Kamień”). Tym razem nie musiał zagrzebywać się aż tak głęboko w przeszłość, dzięki czemu miał do dyspozycji dużo więcej ikonograficznych materiałów poglądowych (chociażby archiwalne zdjęcia postaci i miejsc związanych z fabułą) – pewnie więc dlatego poradził sobie znacznie lepiej. Inna sprawa, że od publikacji „Żelaza i Kamienia” minęło kilka lat, co również mogło mieć istotny wpływ na poprawę warsztatu artysty.
„Major Hubal” dzieli się na dwie części: pierwsza, objętościowo przeważająca, to komiks, druga – to aneksy zawierające artykuł Bartłomieja Kluski „Jedna jest tylko przysięga”, w którym autor rozwija wątki obecne w opowieści rysunkowej, oraz krótkie notki biograficzne najważniejszych „Hubalczyków” (w sumie dziesięciorga, w tym między innymi kapelana oddziału księdza Ludwika Muchy, kapitana Józefa Grabińskiego – „Pomiana”, kapitana Macieja Kalenkiewicza – „Kotwicza”, podchorążego Henryka Ossowskiego – „Dołęgi” oraz łączniczki Marianny Cel – „Tereski”). Z naszego punktu widzenia ważniejsza jest część rysunkowa. To trzydzieści trzy plansze, na których opowiedziano o wojennej odysei dowodzonego przez majora Dobrzańskiego Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego, która trwała siedem miesięcy – od początku października (względnie końca września) 1939 do 30 kwietnia 1940 roku, czyli dnia śmierci „Hubala” w czasie potyczki pod Anielinem.
Dobrzański nie miał łatwego charakteru; w czasie służby wojskowej w okresie międzywojennym zdarzało mu się prowokować konflikty, w efekcie czego krótko przed niemiecką agresją został przeniesiony w stan spoczynku. Był świetnym ułanem – żołnierzem, którego żywiołem była wojna (stąd wiele odznaczeń za zasługi w czasie walk legionowych, obrony Lwowa przed Ukraińcami czy wojny polsko-bolszewickiej), ale w czasach pokoju trudno mu było dostosować się do panujących reguł. Jego krnąbrny charakter stał się także fundamentem legendy, jaka otoczyła go już po śmierci. To przecież z tego powodu sprzeciwił się swemu dowódcy w 110 Rezerwowym Pułku Ułanów, pułkownikowi Jerzemu Dąmbrowskiemu – „Łupaszce”, i mimo jego rozkazu rozwiązującego oddział (po okupionych dużymi stratami walkach z Armią Czerwoną w Puszczy Augustowskiej), postanowił kontynuować walkę. Podjął decyzję o marszu w kierunku Warszawy, a kiedy stolica poddała się – na Kielecczyznę, gdzie chciał walczyć dalej, nie zdejmując mundurów.
Kto oglądał „Hubala” Poręby (a film w ostatnich latach często pokazywany jest na różnych kanałach telewizji publicznej), ten bez trudu rozpozna w komiksie konkretne sceny i postaci. Może z jednym wyjątkiem. W obrazie sprzed prawie półwiecza pojawia się kapelan oddziału (grany przez zmarłego niedawno Zygmunta Malanowicza), w komiksie – poza notką biograficzną – nie ma go wcale. Są za to i kapitan „Kotwicz” (w przyszłości jeden z cichociemnych, który zginął latem 1944 roku w czasie walk z Sowietami na Grodzieńszczyźnie), i kapitan „Pomian”, i „Tereska”… Pojawiają się także sekwencje obrazujące permanentną niesubordynację majora Dobrzańskiego wobec przełożonych: począwszy od odmowy wykonania rozkazu Dąmbrowskiego (o czym było wcześniej), poprzez niepodporządkowanie się nakazowi przywiezionemu przez pułkownika „Milera”, czyli Leopolda Okulickiego (ówczesnego komendanta okręgu łódzkiego Związku Walki Zbrojnej), po wulgarną listowną odpowiedź udzieloną pułkownikowi „Grabicy”, to jest Stefanowi Roweckiego-Grotowi, komendantowi ZWZ.
Autor scenariusza nie ukrywa także tego, jak negatywne skutki dla okolicznej ludności cywilnej miała działalność oddziału „Hubala” – pacyfikacje wsi, masowe rozstrzeliwania, w sumie ponad siedemset ofiar. To – swoją drogą – dobry punkt wyjścia do głębszej dyskusji na temat postępowania Dobrzańskiego i odpowiedzialności za podejmowane przez niego decyzje. Na lekcjach historii i języka polskiego w latach 80. ubiegłego wieku, a więc jeszcze przed upadkiem PRL-u, zastanawialiśmy się w liceum, jak ocenić obrońców Westerplatte i dowódcę składnicy, majora Henryka Sucharskiego – czy przejawili „bohaterstwo”, czy też „bohaterszczyznę”. Sądzę, że „Hubal” dużo bardziej nadawałby się jako pretekst do podobnej dyskusji. Graficznie komiks broni się nieźle. Tomasz Kleszcz należycie odrobił temat, przygotowując się do zilustrowania scenariusza Kluski. Jego grafiki są realistyczne i wyraziste, choć niekiedy brakuje im jednak dynamiki. Największe wrażenie robią całostronicowe plansze, na których pierwszoplanową postacią zawsze jest major Dobrzański.
koniec
31 maja 2021

Komentarze

04 I 2022   00:46:39

Tych ludzi zabili Niemcy i oni są odpowiedzialni za swoje bestialskie czyny.
Ktoś tu dał się urobić wieloletniej antypolskiej pedagogice.

04 I 2022   10:55:26

Coś w tym jest. Autor recenzji ustawia się w roli wszechwiedzącego z perspektywy ponad 70 lat. A kto w 1939/40 roku wiedział, że oto zaczęła się wojna totalna? Że celem Niemców jest zniszczenie cały narodów? Skąd autor recenzji wie, że gdyby Dobrzański wiedział, co zrobią Niemcy to nie rozwiązałby oddziału?

06 I 2022   13:42:28

Ciekawe, czy pojawi się kiedyś komiks o Koniuchach i Nalibokach :> A może już się pojawił — tylko nie w Polsce? ;-)

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Przeklęty życiem
Marcin Knyszyński

31 III 2023

Trzecia seria „Deadpoola” w wydaniach zbiorczych od Egmontu powoli dobiega końca. Ósmy tom jest nieco krótszy niż pozostałe – zawiera osiem odcinków jednego autora. Jak wywiązał się z powierzonego mu zadania Frank Tieri? No, mogło być lepiej.

więcej »

Same śliczności
Dagmara Trembicka-Brzozowska

30 III 2023

Jakiś czas temu Egmont zaczął jakiś czas temu dodawać w dziale komiksów dla dzieci serie wydawane w większym formacie, w twardej oprawie, które zachwycają rysunkami. Takie są „Pamiętniki Wisienki”, taka jest „Czarolina”, a teraz także rozpoczęta w roku 2021 „Pozytywka”.

więcej »

Zamknięta w opowieści
Agata Włodarczyk

29 III 2023

Dzieci wychowywane w ośrodku badawczym, poddawane nieludzkim eksperymentom, obdarzone niewyobrażalnymi mocami – co się stanie, gdy uciekną? Co się stanie, gdy jedno z nich zostanie poddane takim manipulacjom, że straci poczucie rzeczywistości?

więcej »

Polecamy

Kurde blaszka!

Niekoniecznie jasno pisane:

Kurde blaszka!
— Marcin Knyszyński

Podpatrywanie człowieczeństwa
— Marcin Knyszyński

Suprawielki pantechnobarok
— Marcin Knyszyński

Teraz (naprawdę) mamy kryzys
— Marcin Knyszyński

Zielone koszmary
— Marcin Knyszyński

To jest Sparta!!!
— Marcin Knyszyński

Między złotem a srebrem
— Marcin Knyszyński

Ten, którego nadejście zauważasz
— Marcin Knyszyński

Samotni wśród bliskich
— Marcin Knyszyński

Gdy zło zwycięża…
— Marcin Knyszyński

Zobacz też

Z tego cyklu

Powinno być lepiej
— Sebastian Chosiński

Konkwistadorzy!
— Sebastian Chosiński

Z Kijowa do Algieru
— Sebastian Chosiński

Zaskakująco dobrze
— Dagmara Trembicka-Brzozowska

Do utraty tchu i zmysłów
— Sebastian Chosiński

Pycha kroczy przed upadkiem
— Wojciech Gołąbowski

Co znaczy współpraca
— Wojciech Gołąbowski

Bardzo na czasie
— Wojciech Gołąbowski

Miłość w czasach wojny
— Marcin Osuch

Przeczuwając własną śmierć
— Wojciech Gołąbowski

Tegoż twórcy

Misja ostatniej szansy
— Sebastian Chosiński

Bogowie Sumeru na Marsie, dziwki i wilkołaki
— Konrad Wągrowski

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.