Login:
Hasło:
Pamiętaj mnie

Zapomniałem hasła	Nie mam jeszcze konta
Zaloguj przez:

dzisiaj: 8 grudnia 2021

Niekoniecznie jasno pisane: Kontrowersyjny chromosom
Brian K. Vaughan jest amerykańskim scenarzystą komiksowym i telewizyjnym (pracował między innymi przy serialu „Lost”), wyraźnie obecnym na polskim rynku już od długiego czasu. Drogę do wspomnianych „Zagubionych” utorował sobie sześćdziesięcioodcinkową serią komiksową, której wielkim fanem był producent słynnego serialu – Damon Lindelof. Dziś czytamy właśnie „Y: The Last Man”, jedno z najwcześniejszych dzieł autora.
Miejsca, które warto odwiedzić: Sentymenty, zadziwienie, oszołomienie
Muzeum Zabawek w Kudowie-Zdroju mieści się w samym jej centrum, tuż obok parku – nie ma więc żadnego problemu z jego odnalezieniem. W dodatku informują o nim liczne billboardy, rozlokowane tu i ówdzie w Kotlinie Kłodzkiej.
Niedoczarowana
Mirabelle to wyrodek: jako jedyna z potomkiń i potomków abueli Almy nie ma magicznych umiejętności. Czy silny charakter zrekompensuje tak drastyczne braki? „Nasza magiczne Encanto” to opowieść o dojrzewaniu… w pewnym sensie całej rodziny.
Squid Game: Odc. 9. Pieniądze szczęścia nie dają
Dobrze, że finałowa rozgrywka zajmuje zaledwie część ostatniego odcinka, bo w sumie dość łatwo przewidzieć, kto zostanie jej zwycięzcą. A chociaż z zainteresowaniem obserwujemy przebieg późniejszych wydarzeń, to zakończenie stwarzające możliwość kontynuacji tej historii (z której Netflix z pewnością skorzysta) budzi obawy, czy drugi sezon nie będzie dla twórców jedynie odcinaniem kuponów od niebywałej popularności serialu.
Prezenty świąteczne 2021: Komiksy
Za miesiąc Wigilia, po drodze Mikołaj, a my dzisiaj przedstawiamy listę komiksów, które mogą się sprawdzić jako prezent świąteczno-mikołajkowy.
Siła pustyni dla początkujących
Po obejrzeniu nowej „Diuny” przychodzi na myśl jedno słowo: monumentalność. Epicka muzyka, gigantyczne dekoracje, polityka na skalę kosmiczną oraz intrygi rozpisane na pokolenia. Można poczuć klimat fantastyki z dawnych lat – czegoś zdecydowanie dziwnego, trochę nieludzkiego i bardzo ODLEGŁEGO.
Pada śnieg, pachną świąteczne wypieki…
W powieści „Kochany Święty Mikołaju” odnajdziemy wszystkie tradycyjne bożonarodzeniowe motywy. I nawet jeśli dobrze wiemy, co w niej znajdziemy, nic nie szkodzi; bo przecież w święta szczególnie chętnie wracamy do tego, co dobrze znamy.
Sześć światów Hain: Świat szósty – dwugłos
Na zakończenie serii tekstów na temat „Sześciu światów Hain” zapraszamy do lektury dwugłosu na temat ostatniej powieści z cyklu – „Wydziedziczonych”.

Filmy

Magazyn CCXI

Pobierz magazyn

Podręcznik

Nowości

kinowe

Brak nowości w minionym tygodniu. Aby zobaczyć wcześniejsze, kliknij.

dvd i blu-ray

Brak nowości w minionym tygodniu. Aby zobaczyć wcześniejsze, kliknij.

Zapowiedzi

kinowe

Brak zapowiedzi na najbliższy tydzień. Aby zobaczyć późniejsze, kliknij.

dvd i blu-ray

Brak zapowiedzi na najbliższy tydzień. Aby zobaczyć późniejsze, kliknij.

Jurij Ozierow
‹Wyzwolenie: Bitwa o Berlin›

EKSTRAKT:	70%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Wyzwolenie: Bitwa o Berlin
Tytuł oryginalny	Освобождение: Битва за Берлин
Reżyseria	Jurij Ozierow
Zdjęcia	Igor Słabniewicz
Scenariusz	Jurij Bondariew, Oskar Kurganow, Jurij Ozierow
Obsada	Michaił Uljanow, Wasilij Szukszyn, Boris Zajdenberg, Buchuti Zakariadze, Fritz Diez, Franciszek Pieczka, Daniel Olbrychski, Horst Giese, Angelika Waller, Władlen Dawydow, Władysław Strzelczyk, Jurij Durow, Stanisław Jaśkiewicz, Walerij Nosik, Jurij Kamornyj, Nikołaj Olialin, Eduard Izotow, Michaił Postnikow, Jan Englert, Barbara Brylska, Iwan Pieriewierzew, Władimir Korieniew
Muzyka	Jurij Lewitin
Rok produkcji	1971
Kraj produkcji	Jugosławia, NRD, Polska, Włochy, ZSRR
Cykl	Wyzwolenie
Czas trwania	86 min
Gatunek	wojenny
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	Skąpiec.pl
Wyszukaj w	Amazon.co.uk

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

Klasyka kina radzieckiego: A gdzie się podziało powstanie warszawskie?
[Jurij Ozierow „Wyzwolenie: Bitwa o Berlin” - recenzja]

Sebastian Chosiński

Z każdym kolejnym filmem składającym się na kinową epopeję Jurija Ozierowa „Wyzwolenie” Armia Czerwona zbliżała się do znienawidzonego legowiska nazistowskiej żmii. W „Bitwie o Berlin” po udanych ofensywach zimowej i wiosennej 1945 roku stało się możliwe wkroczenie na przedmieścia stolicy III Rzeszy. A stamtąd był już tylko „krok” do Bramy Brandenburskiej i Reichstagu.

Sebastian Chosiński

Klasyka kina radzieckiego: A gdzie się podziało powstanie warszawskie?
[Jurij Ozierow „Wyzwolenie: Bitwa o Berlin” - recenzja]

Jurij Ozierow
‹Wyzwolenie: Bitwa o Berlin›

EKSTRAKT:	70%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Wyzwolenie: Bitwa o Berlin
Tytuł oryginalny	Освобождение: Битва за Берлин
Reżyseria	Jurij Ozierow
Zdjęcia	Igor Słabniewicz
Scenariusz	Jurij Bondariew, Oskar Kurganow, Jurij Ozierow
Obsada	Michaił Uljanow, Wasilij Szukszyn, Boris Zajdenberg, Buchuti Zakariadze, Fritz Diez, Franciszek Pieczka, Daniel Olbrychski, Horst Giese, Angelika Waller, Władlen Dawydow, Władysław Strzelczyk, Jurij Durow, Stanisław Jaśkiewicz, Walerij Nosik, Jurij Kamornyj, Nikołaj Olialin, Eduard Izotow, Michaił Postnikow, Jan Englert, Barbara Brylska, Iwan Pieriewierzew, Władimir Korieniew
Muzyka	Jurij Lewitin
Rok produkcji	1971
Kraj produkcji	Jugosławia, NRD, Polska, Włochy, ZSRR
Cykl	Wyzwolenie
Czas trwania	86 min
Gatunek	wojenny
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	Skąpiec.pl
Wyszukaj w	Amazon.co.uk

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

W 1971 roku trwająca wiele lat, licząc od momentu powstania scenariusza, praca nad „Wyzwoleniem” dobiegła wreszcie końca. Jurijowi Nikołajewiczowi Ozierowowi udało się przygotować dwa ostatnie filmy pentalogii, które połączono w jedno i skierowano do dystrybucji kinowej. Premiera obu, to jest „Bitwy o Berlin” i „Ostatniego szturmu”, miała miejsce tego samego dnia – 5 listopada. W ten sposób hucznie uczczono przypadającą dwa dni później pięćdziesiątą czwartą rocznicę Wielkiej Rewolucji Październikowej. Opowieść o zwycięskim marszu Armii Czerwonej od Łuku Kurskiego („Ognisty łuk”), przez Ukrainę („Przełom”), Białoruś i Polskę („Kierunek głównego uderzenia”), aż do stolicy III Rzeszy doczekała się spektakularnego zwieńczenia. Mniej spektakularne – w porównaniu z poprzednimi częściami – były jednak wyniki sprzedaży biletów. Ale tego chyba się spodziewano…

„Bitwę o Berlin” i „Ostatni szturm” oglądnęło łącznie „jedynie” 28 milionów widzów, co dziełu Ozierowa w box-offisie za 1972 roku dało dopiero jedenaste miejsce. Dla porównania: na zwycięskie „Tak tu cicho o zmierzchu” do kin wybrało się niemal 66 milionów osób; film z miejsca drugiego – awanturniczą komedię „Hełm Aleksandra Macedońskiego” – obejrzało tylko 700 tysięcy kinomanów mniej; zamykająca podium ostatnia część trylogii o Nieuchwytnych Mścicielach, czyli „Korona carów rosyjskich”, spotkała się natomiast z zainteresowaniem prawie 61 milionów widzów. Może więc tak ograniczone, jak na możliwości Związku Radzieckiego, zainteresowanie epopeją Jurija Nikołajewicza wynikało z tego, że po prostu konkurencja w tamtym roku była olbrzymia, a możliwości finansowe społeczeństwa mizerne.

Od strony faktograficznej Ozierow skupił się tym razem na wydarzeniach, jakie miały miejsce w ciągu pierwszych czterech miesięcy 1945 roku – od niemieckiej kontrofensywy w Ardenach (którą obserwujemy za pośrednictwem kronik filmowych) po wkroczenie Armii Czerwonej, z niewielką pomocą „ludowej” 1 Armii Wojska Polskiego, do Berlina. O dziwo jednak, tym razem mniejszy nacisk położony został na przedstawienie jednostkowego wysiłku krasnoarmiejców (z jednym wyjątkiem), większy za to na ukazanie wpływu na sytuację na froncie dowódców sowieckich: w pierwszej kolejności marszałka Gieorgija Żukowa, w drugiej… Józefa Stalina. Gdy Żukow, będący wówczas dowódcą 1 Frontu Białoruskiego, znajduje się dosłownie na pierwszej linii, Stalin – mówiąc symbolicznie – zajmuje miejsce tuż za jego plecami. To on jest głową, która myśli, i ustami, które wydają rozkazy; Żukow natomiast jego śmiałe i świetliste koncepty zamienia w czyny.

„Wyzwolenie” było pierwszym filmem od czasów Chruszczowowskiej „Odwilży”, w którym rola Gruzina w zwycięstwie nad III Rzeszą została tak mocno wyeksponowana. I wcale nie jest to dziwne. Od siedmiu już lat na kremlowskim „czerwonym tronie” zasiadał Leonid Breżniew, który, umocniwszy się u władzy, rozpoczął proces historycznej rehabilitacji Stalina. Stąd taki jego portret przedstawiony przez Ozierowa. Stalin, choć rzadko rusza się z Kremla, zawsze wie i widzi więcej. Patrzy daleko w przyszłość, przewiduje, co może stać się za pięć czy dziesięć lat – tym sposobem, co podkreślone jest chociażby w sekwencjach pokazujących konferencję pokojową w Jałcie (4-11 lutego 1945), bije na głowę zaślepionego nienawiścią do komunizmu Winstona Churchilla oraz naiwnego Franklina Delano Roosevelta. Patrząc na mapy sztabowe, analizując na nich rozlokowanie wojsk własnych i przeciwnika, potrafi wyczytać więcej niż tabuny sowieckich marszałków i generałów. Trzyma w ręku cyrkiel, oblicza i rysuje, a potem wydaje rozkazy. Widz miał wyjść z kina z przeświadczeniem, że gdyby na jego miejscu była inna osoba – wojna albo trwałaby znacznie dłużej, albo zostałaby przegrana.

Akcja poprzedniej części, czyli „Kierunku głównego uderzenia”, zakończyła się w momencie przekraczania przez Armię Czerwoną Bugu, to jest w lipcu 1944 roku. Fabuła „Bitwy o Berlin” rozpoczyna się w styczniu roku następnego. Można się więc zastanawiać, dlaczego Ozierow „zgubił” aż sześć miesięcy wojny? I czy zrobił to świadomie? Nie ma wątpliwości co do tego, że tak. Dzięki temu uniknął bowiem konieczności odniesienia się na ekranie do… powstania warszawskiego. Mowa jest w filmie o wyzwoleniu Warszawy, ale o trwającej sześćdziesiąt trzy dni walce jej mieszkańców z Niemcami – nie ma nawet pół słówka. Powstanie, naświetlone z odpowiedniej perspektywy, pojawi się dopiero w kolejnej wielkiej epopei wojennej Jurija Nikołajewicza – „Żołnierzach wolności” (1977). Będzie to już jednak po wielu hołdach lennych oddanych Breżniewowi przez Edwarda Gierka (włącznie z dopisaniem do Konstytucji PRL zdania o „umacnianiu przyjaźni i współpracy ze Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich”, co uczyniono, wbrew wielu protestom społecznym, w lutym 1976 roku).

Patrząc z perspektywy strategicznej, w „Bitwie o Berlin” Ozierow skupił się na trzech działaniach zbrojnych: operacji wiślańsko-odrzańskiej (styczeń-luty 1945 roku), walkach o Pomorze Zachodnie (luty-marzec) oraz pierwszej fazie operacji berlińskiej (kwiecień). To stworzyło reżyserowi okazję do rozwinięcia dwóch wątków. Pierwszy dotyczy Adolfa Hitlera i jego ostatnich dni, które zmuszony rozwojem sytuacji na froncie postanowił spędzić w bunkrze pod Kancelarią III Rzeszy. Drugi wiąże się z podkreśleniem wkładu polskich żołnierzy we wspólne zwycięstwo. Na ekranie widzimy więc ponownie postaci, które epizodycznie przewinęły się już w poprzednich częściach: byłego czołgistę, a teraz dowódcę piechurów Janka Wolnego (patrz: „Ognisty łuk”) oraz – znanych z „Przełomu” – byłych członków warszawskiego oddziału Gwardii Ludowej: porucznika Henryka Dąbrowskiego (teraz dowodzącego batalionem piechoty) i piękną Helenę (uwolnioną z obozu koncentracyjnego więźniarkę).

Zupełnie nowym bohaterem jest natomiast podwładny Dąbrowskiego, sierżant Pełka, w którego wcielił się Franciszek Pieczka (i zrobił to tak, jakby wciąż był Gustlikiem z „Czterech pancernych i psa”). Z innych aktorów, którzy pojawili się dopiero w „Bitwie o Berlin” warto wspomnieć o Waleriju Nosiku („Operacja Y, czyli Przypadki Szurika”), który wcielił się w tankistę Dorożkina, bezlitosnego wobec żołnierzy niemieckich i szarmanckiego w odniesieniu do cywili, oraz o Michaile Postnikowie (1918-2004), który zagrał generała Wasilija Sokołowskiego, zastępcę dowódcy 1 Frontu Białoruskiego. Postnikow był doświadczonym aktorem teatralnym, ale w kinie pojawiał się nadzwyczaj rzadko. Dość powiedzieć, że „Wyzwolenie” było jego pierwszym radzieckim filmem, a miał już wtedy pięćdziesiąt trzy lata. Z aktorów niemieckich doszlusowali natomiast Angelika Waller jako Eva Braun oraz Horst Giese (1926-2008), który użyczył swej twarzy ministrowi propagandy Josephowi Goebbelsowi. W efekcie został do tej postaci przypisany na kolejne lata. Później był również Goebbelsem w opowiadającym o podpaleniu Reichstagu w 1933 roku bułgarskim dramacie Christo Christowa „Kowadło czy młot” (1972), w „Żołnierzach wolności” (1977) Ozierowa, a nawet w… czechosłowackiej komedii science fiction „Jutro wstanę rano i oparzę się herbatą” (1977) Jindřicha Poláka.

17 czerwca 2020

Komentarze

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Klasyka kina radzieckiego: Młoda, piękna, wyzwolona
Sebastian Chosiński

8 XII 2021

Kobietom radzieckim na pewno nie było łatwo. Zarówno tym mieszkającym w miastach (głównie prowincjonalnych), jak i – a może przede wszystkim – we wsiach, które w Polsce nazwalibyśmy pegeerowskimi. Dzięki melodramatowi Leonida Menakera „Młoda żona” dowiadujemy się jednak, że także wśród nich były jednostki ambitne, gotowe poświęcić wiele, aby wyrwać się z komunistycznego zaścianka.

więcej »

Kasztanowy ludzik: Odc. 3. Źli rodzice muszą być ukarani
Marcin Mroziuk

6 XII 2021

Nie ulega wątpliwości, że po tym, jak Thulin ocaliła życie Hessowi, ich współpraca zaczyna się coraz lepiej układać. To, co razem odkryją, pozwoli im zaś na przygotowanie pułapki na mordercę. Szkopuł tkwi w tym, że plan ten będzie wiązać się ze sporym ryzykiem.

więcej »

Niedoczarowana
Agnieszka ‘Achika’ Szady

5 XII 2021

Mirabelle to wyrodek: jako jedyna z potomkiń i potomków abueli Almy nie ma magicznych umiejętności. Czy silny charakter zrekompensuje tak drastyczne braki? „Nasza magiczne Encanto” to opowieść o dojrzewaniu… w pewnym sensie całej rodziny.

więcej »