Urozmaicanie oryginalnej opowieści dokonywane jest z poszanowaniem klasycznych proporcji: jeśli w pierwszej części ekspozycja trwa 40 minut, to także rozwinięcie w drugiej zostaje wydłużone – ku chwale podniesionej do kwadratu spektakularności. Jednak gdy tylko udaje nam się ochłonąć, po seansie uświadamiamy sobie, jak niewiele w historii o hobbicie postąpiliśmy naprzód. „Pustkowie Smauga” zdaje się – całe szczęście rozciąganą z inwencją – najdłuższą retardacją w historii kina. Niech to nieścisłe określenie nikogo nie zniechęci. ’Opóźnienie’ odwleka jedynie kanoniczne wątki równocześnie wplatając w nie zupełnie nowe. Najpierw te kojarzące z Oscarowym opus magnum Jacksona: pojawia się Orlando Bloom w roli „cyrkowca-badassa” Legolasa, a przez chwilę także inny członek Drużyny, Gimli; rozwijany jest motyw Jedynego Pierścienia, coraz silniej oddziałującego na głównego bohatera (niezmiennie świetny Martin Freeman), a także wątek poświęcony odradzającemu się Sauronowi. Fanfikowego posmaku nadają filmowi nowo wytworzone indywidualne konflikty, które w finałowej części powinny znaleźć krwawe rozwiązanie. Nie mogę też nie wspomnieć o zagranej przez Evangeline Lilly leśnej elfce Tauriel, postaci zupełnie nowej w Śródziemskim uniwersum. Zręcznością dorównuje Legolasowi, jej odwagi nie powstydziłby się Aragorn, a Galadrielę i Arwenę razem wzięte bije na głowę urodą. Jako reprezentant rodzaju męskiego, i dzięki temu jak sądzę dostrzegający owe zalety, zgłaszam tym samym zdecydowane weto wobec opinii Anny Kańtoch, autorki pierwszej recenzji, jaka pojawiła się na naszych łamach. Wątek należący do Tauriel nie potrzebuje mocniejszego uzasadnienia, gdy broni go obecność TAKIEJ bohaterki! Jacksonowi, del Toro i pozostałym współscenarzystom wspólnie ze śliczną aktorką udaje się to, co nigdy nie udało się Tolkienowi. Tworzą postać, na widok której (gdyby nie fotele) pod połową publiki ugięłyby się nogi. Niech to będzie uzasadnieniem obecnych w filmie wątków romantycznych, możliwe że nie w pełni wykorzystanych, lecz na pewno nie zbędnych. Motywacje dwóch postrzelonych przez Amora bohaterów są dla mnie w pełni zrozumiałe: przy fertycznej piękności, nawet w wojnie ze smokiem serce może uderzyć do głowy.

A Smaug, proszę Państwa, jest tak wielki i potężny, jak zostało napisane. Z głosem Beneticta Cumberbatcha zachwyca jeszcze mocniej niż w powieści. Wielokrotnie wykorzystane przez reżysera pars pro toto właśnie przy gargantuicznym monstrum znajduje idealne zastosowanie; rodzi napięcie i rozbudza emocje przywodzące wspomnienia Spielbergowskich dinozaurów czy Jacksonowskiego King Konga. Jeszcze nigdy wcielenie filmowej apokalipsy nie było równie majestatyczne i tak piekielnie inteligentne.

Czym jeśli nie szczeniackim wypisem niepoprawnego fanboya byłaby recenzja bez łyżki dziegciu na koniec. W „Pustkowiu Smauga” wciąż daje o sobie znać niemożność pogodzenia zaadresowanego dzieciom książkowego komizmu z grozą i patosem, w które obfituje filmowa trylogia „Władcy pierścieni”. Choć dysonans ten nie jest aż tak rażący, jak w „Niezwykłej podróży”, to wciąż nie mogę się nadziwić, jak to zbiorowe wcielenie groteski w postaci krasnoludów ma walczyć o ojczystą ziemię w nadchodzącej Bitwie Pięciu Armii. Z drugiej jednak strony, o tym właśnie traktuje powieść: o przemianie nieporadnych, tchórzliwych postaci w bohaterów z krwi i kości. Multum przygód, jakie przeżywają w „Pustkowiu Smauga”, pozwala uwiarygodnić tę transformację. A jeśli odwaga, męstwo i nade wszystko przyjaźń (która, mam nadzieję, w finale wybrzmi zdecydowanie mocniej) to wartości tak istotne – to nawet największa podniosłość im niestraszna.

Skoro Peter Jackson może w sposób mało dworski przerwać opowieść, nie domykać wątków i kazać nam czekać na finał cały rok, czemu ja nie mógłbym zakończyć recenzji tu i teraz. Kończę, puenty nie będzie.

Może za rok.