Login:
Hasło:
Pamiętaj mnie

Zapomniałem hasła	Nie mam jeszcze konta
Zaloguj przez:

dzisiaj: 4 czerwca 2023

Puchatek: Żenada i wstyd
Jak wielokrotnie pouczają starsi – co nagle, to po diable. „Puchatek: Krew i miód” potwierdza to w całej rozciągłości.
Bywało lepiej
„Jesteśmy snem” to zbiór trzech krótkich powieści Ursuli K. LeGuin. Zbiór dość nierówny, bo zawarte w nim historie są leciwe i mało zajmujące, szczególnie dla współczesnego czytelnika.
Upadek Rycerza: Część 5. Rycerz odnowiony
Tego już w czasach TM-Semic nie poznaliśmy. Batman pokonał Azraela, a sam Azrael najwyraźniej poszedł po rozum do głowy, Robin powrócił do jaskini, Nightwing pojawił się ni stąd ni zowąd i tylko rozczarowanego i obrażonego Alfreda nadal brakuje. Bruce Wayne wrócił do roli człowieka-nietoperza, prawda? No niestety, sprawa jest trochę bardziej skomplikowana.
Niejednoznaczny kot
Jeżeli w ruinach kurortu znajdziesz nietknięte drzwi, a obok nich tajemniczą figurkę, na wszelki wypadek jej nie dotykaj, a już na pewno nie podnoś! Tytułowa bohaterka filmu „Suzume” przez swoją lekkomyślność zostaje wciągnięta w niesamowitą przygodę, w trakcie której będzie musiała uratować swój kraj oraz zakocha się w… żółtym krzesełku.
Harry Potter? Narnia? Mozart!
Szafka z zegarem w szkolnej bibliotece okazuje się przejściem do świata fantazji. Brzmi jak początek streszczenia powieści dla młodzieży młodszej? Trochę tak, bo „Czarodziejski flet” Floriana Sigla to niejako próba pożenienia opery Mozarta z motywami typowo szkolnymi: wredny szpaner, sympatyczny fajtłapa, atrakcyjna koleżanka, budzący strach dyrektor. A po drugiej stronie – przygody, ratowanie świata i… królewna. Kogo wybierze bohater?
Wporzo
„Niepodległość. Terra Alta II” to powieść kryminalna, ale przy okazji jest zaangażowanym głosem w dyskursie o tożsamości Katalonii.
Kulawe konie: Sez. 1. odc. 1. Witajcie w czyśćcu (a może nawet w piekle)
Nie ulega wątpliwości, że twórcy „Kulawych koni” znakomicie potrafią operować kontrastami i igrać z przyzwyczajeniami widzów. I tak na początku pierwszego odcinka wprawdzie obserwujemy dynamiczną akcje przeprowadzoną przez agentów służb specjalnych, ale szybko wydarzenia toczą się w zgoła odmiennym tempie, Co istotne, mimo to napięcie wciąż utrzymuje się na wysokim poziomie.

Filmy

Magazyn CCXXVI

Pobierz magazyn

Podręcznik

Nowości

kinowe

Brak nowości w minionym tygodniu. Aby zobaczyć wcześniejsze, kliknij.

dvd i blu-ray

Brak nowości w minionym tygodniu. Aby zobaczyć wcześniejsze, kliknij.

Zapowiedzi

kinowe

Brak zapowiedzi na najbliższy tydzień. Aby zobaczyć późniejsze, kliknij.

WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Strach siedzi w nas, czyli kino grozy pod lupą (1)

Michał Chaciński, Sebastian Chosiński, Piotr Dobry, Michał Kubalski, Jarosław Loretz, Konrad Wągrowski

1 2 3 … 5 »

Michał Chaciński, Sebastian Chosiński, Piotr Dobry, Michał Kubalski, Jarosław Loretz i Konrad Wągrowski nie boją się mówić o tym, czego się boją. Nie będziemy się bawić w fałszywą skromność – zapraszamy do lektury najlepszej dyskusji o filmowym horrorze w polskim Internecie. Dziś część pierwsza.

Michał Chaciński, Sebastian Chosiński, Piotr Dobry, Michał Kubalski, Jarosław Loretz, Konrad Wągrowski

Strach siedzi w nas, czyli kino grozy pod lupą (1)

Gdzie jest cholerny krawat w grochy?! (Lśnienie)

Konrad Wągrowski: Panowie – na rozgrzewkę – proszę o szybką odpowiedź: jaka scena z filmowego horroru najbardziej zapadła Wam w pamięć?

Michał Kubalski: Oj, jedna? Hmm. Nie da rady. Chyba przejście przez tunel pełen trupów w telewizyjnym miniserialu „Bastion” wg Kinga. Ponadto czołówka nowej wersji „Świtu żywych trupów”, kiedy cały świat wpada w panikę. I Emily Rose wyrzucająca z siebie: „onetwothreefourfivesix!”.

Sebastian Chosiński: Nie wiem, czy będę oryginalny, ale w końcu nie o oryginalność tu chodzi. Na pewno jedną z takich scen był oszalały, biegający z siekierą po hotelowym korytarzu Jack Torrance (Jack Nicholson) w „Lśnieniu”, inną – egzorcyzmy przeprowadzane przez ojca Merrina (Max von Sydow) w „Egzorcyście” z 1973 roku. Choć nie ukrywam, że i klasyczne niemieckie horrory z lat 20. ubiegłego wieku potrafiły przyprawić mnie o gęsią skórkę – chociażby „Gabinet doktora Caligari” Wienego, „Nosferatu” Murnaua, „Dr. Mabuse” Langa. Strasznie lubię ten filmowy ekspresjonizm, z całą jego ornamentyką i kiczowatymi nieraz dekoracjami. Ale za to jaki tam był klimat! Chyba tylko Herzogowi w remake’u „Nosferatu” udało się skutecznie do tego nawiązać.

Jarosław Loretz: Co racja, to racja. Takich scen jest wiele. Mnie w tej chwili na myśl przychodzi kilka: mamrotanie zaklęcia w „Armii ciemności”, koniec namolnego grubasa w piątej części „Piątku trzynastego” (któż by się spodziewał, że kolega jednak nie wytrzyma i rąbnie siekierą ;), a z tych na serio, to: duch w windzie w „The Eye”, twarz na fotografii w „Shutterze” (jak i odbicie w drzwiach na sam koniec filmu), potwór w studni w „Dagonie”, ucieczka dzieciaka w pole kukurydzy w „Bladym strachu”, odrodzenie Franka w „Hellraiserze”, Graf Orlok śliniący się na widok krwi w „Nosferatu”… No i oczywiście czołówka i początek nowego „Świtu żywych trupów”. A gdybym się głębiej zastanowił, pewnie jeszcze z tuzin takich scen by się znalazło. Po prostu nie da się wybrać jednej konkretnej. Każda z nich ma swój urok i każda na swój sposób zapada w pamięć.

WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

Piotr Dobry: Popieram chłopaków z czołówką nowego „Świtu…” i Sebastiana z rozszalałym Torrance’em. Od siebie dorzucę clowna wciągającego ofiarę pod łóżko w „To”, Candymana wypuszczającego rój pszczół z ust, rekina szturmującego łódź w końcowych scenach „Szczęk”, scenę z kosiarką z „Martwicy mózgu”, wyludniony Londyn z kawałkiem Godspeed w tle w „28 dni później”, Alfonso Ribeiro zamienionego w ogromnego kleszcza w „Kleszczach”, robala uśmierconego prostownicą do włosów w „Robalach” Gunna. I zapewne wiele innych, które teraz nie przychodzą mi do głowy.

MCh: Tak, to chyba nie do zrobienia – rzucić jedną taką sceną. Ale zmusiłeś mnie do zastanowienia. Jeśli zacznę sięgać do najwcześniejszych horrorowych wspomnień i wygrzebywać sceny, które chodziły mi później po głowie przed snem jako dzieciakowi, to wymienię na pewno wizerunek Karloffa jako Frankensteina. Dorzucę do niego początkowe sekwencje na statku z „Ebirah, potwór z głębin”, bo oglądałem to w kinie jako kilkulatek. Ale programowo chyba na pierwszym miejscu wymieniłbym początkowe sceny z „Nie oglądaj się teraz”, bo jest to krótkie podsumowanie większości cech, jakich oczekuję od horroru. Zdaje się, że zaraz o tym szerzej pogadamy, więc nie mówię na razie nic więcej.

KW: No ładnie, ja mówię o jednej, a wy jak z karabinu maszynowego… Ja nie mogę wyrzucić z pamięci sceny, gdy w czasie spokojnej z pozoru rozmowy telefonicznej w „Grze wstępnej” Takashiego Miike za bohaterką nagle porusza się jeden z leżących worków. I tyle. Coś, co w rewelacyjny sposób burzy spokój, wprowadza do filmu element niewiadomego i przykuwa widza do fotela. A poza tym chyba scena z filmu nienależącego z pozoru do gatunku – wyjścia na tyły jadłodajni w „Mulholland Drive”, aby obejrzeć „najstraszniejszą twarz” z własnego snu…

MCh: Wyciągając Lyncha w dyskusji o horrorze, od razu pakujesz się w kłopoty. Ale na razie milczę, wyczekując lepszego momentu…

• • •

Jak wykazały badania, Orlok był nieślubnym ojcem Edwarda Nożycorękiego. (Nosferatu)

KW: Dziesiątki książek, artykułów, prac magisterskich odpowiadały na pytanie „jak to możliwe, że boimy się tego, co nie istnieje (duchów, wampirów, zombie)?”, więc nie ma chyba sensu, abyśmy znów się nad tym zastanawiali. Powiedzcie mi więc tylko – co muszą robić horrorowi twórcy, aby was przestraszyć? Gremlin wyskakujący z szafki kuchennej? Facet ganiający z piłą mechaniczną? Tajemnicze szelesty w opuszczonym domu? Cienie przemykające za plecami bohaterów filmu? Zapowiedź nowego filmu Jarosława Żamojdy?

MK: Mnie przeraża nietrzymanie się reguł i wynikająca stąd niemożność przewidzenia, kto komu co zrobi. Z reguł, które obowiązywały w horrorach, naśmiewał się już Wes Craven w „Krzyku”. I rzeczywiście – jeśli wiadomo, że biuściasta blondynka musi pobiec na górę zamiast do drzwi i że musi umrzeć, nie boimy się tego. Dopiero jakieś przełamanie konwencji, jak na przykład w „Egzorcyzmach Emily Rose”, gdzie główna bohaterka ani nie bzyknęła się z chłopakiem, ani nie próbowała eksperymentów z tabliczką ouija, wręcz przeciwnie – jest gorliwą katoliczką, a mimo to zostaje opętana, może mnie przerazić.

MCh: Od razu wrzucę szeroki uśmiech, bo podoba mi się, że wspominasz o łamaniu reguł. W jednej z klasycznych analiz horroru jako gatunku – książce Noela Carrolla „Filozofia horroru” (bodaj od ubiegłego roku można to kupić w polskiej wersji językowej) – autor kompleksowo wyjaśnia między innymi właśnie kwestię paradoksu horroru, czyli faktu, że jako ludzie dorośli i racjonalni boimy się w horrorze elementów, o których wiemy, że są fantastyczne i nieracjonalne. Wśród wyjaśnień pada tam stwierdzenie, że człowiek czuje grozę wynikającą z kontaktu z czymś nienaturalnym, czyli między innymi z tym, co nazwałeś łamaniem reguł. Znamy jakąś fakturę świata i kiedy widzimy, że gdzieś się ona pruje, a gdzieś wyziera spod niej coś zupełnie innego, zaczynamy się bać. O tym pewnie też za moment powiemy sobie więcej, ale ja dodam tylko, że sam dla siebie robię rozgraniczenie między horrorem, który lubię, i horrorem, za którym nie przepadam, między innymi na podstawie tego, czy z założenia inteligentnie kwestionuje on znane reguły (jakkolwiek je definiować), czy tylko je powiela.

WASZ EKSTRAKT: 80,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

Powielenie jest dla mnie problemem na przykład w slasherach, w których znana konwencja decyduje o strukturze fabuły, a przecież skoro znana, to i przewidywalna i – w pewnym sensie – uspokajająca, prawda? A jeśli horror uspokaja, to jest do kitu.

KW: A we współczesnych slasherach widz już zwykle po pierwszych pięciu minutach filmu jest w stanie ułożyć sobie listę i kolejność przyszłych ofiar. Tak, to do kitu.

JL: Ale zawsze istnieją chlubne wyjątki, jak choćby kompletnie niedoceniany (być może dlatego, że większość osób bierze go śmiertelnie serio), rewelacyjny „Redukcja”. Również wprowadzony u nas do dystrybucji „Wolf Creek” nie jest tak prosty do dedukcji. Ale może dlatego, że pierwszy z nich jest brytyjski, a drugi australijski…

MCh: Popatrz zresztą, jaki ciekawy wychodzi nam wówczas paradoks. Teoretycy kina mówią, że reguły gatunku dają widzowi poczucie bezpieczeństwa – wiemy, w jakim kierunku ktoś nas prowadzi, znamy mapę świata i rozumiemy zasady. A to przecież absolutne przeciwieństwo tego, co powinien robić porządny horror, nie? Część przyjemności z oglądania horrorów – przynajmniej dla mnie – wynika ze śledzenia, którzy z twórców zdają sobie sprawę z tego, że gatunek sam w sobie gra przeciwko nim, i którzy próbują z ograniczeń zrobić swoje atuty, na przykład sygnalizując nam, że oglądamy określony typ opowieści, po czym z zaskoczenia zaprzeczyć. Takim przypadkiem była dla mnie swoją drogą właśnie wymieniona „Gra wstępna” Miikego. I właśnie w tej wspomnianej scenie Miike nagle zmienia pozornie jasne wcześniej reguły gry.

PD: Ale dlaczego „pozornie”? Od początku przecież wiemy, że oglądamy horror i coś prędzej czy później się wydarzy. U Miikego wydarza się później niż zwykle, ale cały czas jesteśmy na to przygotowani, więc gdzie tu zaskok? Już to gdzieś pisałem – mam wrażenie, że gdyby reżyser trzymał się do końca konwencji dramatu z pierwszej części filmu, to dopiero mógłby mnie poruszyć, zaskoczyć i skłonić do przemyśleń – oto bowiem okazałoby się, że mamy coś anonsowane jako horror, które jest jednak „tylko” trzymającym w napięciu dramatem nieszczęśliwca. A więc – mógłby zacząć rozważać widz – może twórca chciał nam powiedzieć, że horrorem jest tu sama sytuacja bohatera i żeby ją poczuć, nie potrzebujemy dodatkowych „podniet” w rodzaju amputacji nogi na żywca?

1 2 3 … 5 »

Komentarze

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Nie przegap: Maj 2023
Esensja

31 V 2023

Powoli zbliżają się wakacje – co ciekawego warto spakować do waszych pleckaów i walizek?

więcej »

Woke Jigsaw, czyli jak „Piła” zmieniła oblicze gatunku
Zuzanna Drzewińska-Wittner

31 V 2023

Jako że niezmiennie obserwuję z zainteresowaniem wszystko, co dzieje się w świecie kultury, a zwłaszcza filmu, nie mogłam nie zauważyć postępującego trendu, który polega na oskarżaniu filmów i seriali o to, że są coraz bardziej woke (tzn. świadome nierówności społecznych i nakierowane na próby ich niwelowania poprzez odpowiedni przekaz kulturowy).

więcej »

„Kobra” i inne zbrodnie: Zbrodnia i kara na afrykańskim niebie
Sebastian Chosiński

30 V 2023

Joe Alex to legenda polskiego kryminału, choć akurat akcja wydawanych pod tym pseudonimem powieści Macieja Słomczyńskiego nie rozgrywa się nad Wisłą. Nie stało to jednak wcale na przeszkodzie w przenoszeniu ich na scenę Teatru Sensacji, w czym przodował głównie Józef Słotwiński. To on był autorem dwóch wersji „Samolotu do Londynu” – spektaklu, który w wersji książkowej nosił tytuł „Piekło jest we mnie”.

więcej »